نشريات مرتبط با سيستم وال مش: راهنماي جامع ضوابط طراحي و اجرا
نشريات مرتبط با سيستم وال مش، بهعنوان اسناد فني و مقرراتي كليدي در صنعت ساختمانسازي ايران، نقش مهمي در استانداردسازي روشهاي نوين مهار ديوارهاي غيرسازهاي ايفا ميكنند. سيستم وال مش، كه بر پايه فناوري كامپوزيتهاي مسلحشده با الياف (FRCM) توسعه يافته است، جايگزيني كارآمد براي وال پستهاي سنتي فلزي محسوب ميشود. اين نشريات، شامل پيوست ششم استاندارد ۲۸۰۰، نشريه ۸۱۹، نشريه ۷۱۴ و دستورالعمل تخصصي سال ۱۴۰۳، ضوابط طراحي، محاسبات، اجرا و كنترل كيفيت اين سيستم را تبيين ميكنند. در اين مقاله، به بررسي تاريخچه، محتواي اصلي اين نشريات، مزايا و چالشهاي مرتبط با آنها پرداخته خواهد شد تا مهندسان و متخصصان بتوانند با آگاهي كامل از اين مقررات استفاده نمايند.
تاريخچه توسعه نشريات وال مش
توسعه نشريات مرتبط با وال مش با تمركز بر بهبود ايمني لرزهاي ساختمانها آغاز شد. ابتدا در ويرايش چهارم استاندارد ۲۸۰۰ (پيوست ششم)، براي نخستين بار به مسلح كردن ديوارها با شبكه الياف اشاره گرديد. اين پيوست، وال مش را بهعنوان روشي نوين براي كنترل حركت خارج از صفحه ديوارهاي غيرباربر معرفي كرد. سپس، نشريه ۸۱۹ با عنوان «راهنماي طراحي سازهاي و جزئيات اجرايي ديوارهاي غيرسازهاي» منتشر شد كه بهطور اختصاصي به محاسبات و جزئيات وال مش پرداخت. در سال ۱۴۰۱، نشريه ۷۱۴ (دستورالعمل طراحي سازهاي و الزامات عملكردي نماي خارجي ساختمانها) ويرايش شد و فصل جديدي به ضوابط وال مش اختصاص يافت. نهايتاً، در شهريور ۱۴۰۳، دستورالعمل جامع «طراحي و اجراي ملات مسلحشده با مش الياف شيشه براي مهار ديوارهاي بلوكي» با عنوان نشريه وال مش منتشر گرديد كه نواقص قبلي را برطرف كرد و ممنوعيت موقت اين سيستم را لغو نمود.
محتواي اصلي نشريه ۸۱۹
نشريه ۸۱۹ يكي از نخستين اسناد اختصاصي در زمينه وال مش است. اين نشريه، سيستم وال مش را با اجزاي اصلي شامل توري فايبرگلاس، پلاستر گچي يا سيماني، نبشيهاي منقطع و چسبهاي اتصال تعريف ميكند. ضوابط طراحي شامل محاسبه بارهاي جانبي (زلزله و باد)، تعيين فاصله نوارهاي مش و ظرفيت برشي ديوار است. جزئيات اجرايي، مانند نصب دوطرفه مش براي رفتار متقارن در برابر نيروهاي رفتوبرگشتي، الزامي اعلام شده است. اين نشريه تأكيد دارد كه وال مش ميتواند وادارهاي قائم را حذف كند و محدوديت طول ديوار را برطرف نمايد، كه اين امر اجراي وال مش را در پروژههاي بزرگ تسهيل ميكند.
ضوابط نشريه ۷۱۴ و نقش آن در وال مش
نشريه ۷۱۴ در ويرايش ۱۴۰۱، فصل دوازدهم را به «ضوابط طرح و اجراي ديوارهاي نگهدارنده نما» اختصاص داد. اين فصل، فرمولهاي محاسبه ظرفيت خمشي و برشي وال مش را ارائه ميدهد و ديتيلهاي اجرايي دقيقتري نسبت به نشريات قبلي عرضه ميكند. براي مثال، در صورت استفاده از پلاستر سيماني، الياف بايد از نوع مقاوم به قليا (AR-Glass) با مقاومت تسليم حداقل ۱۰۰۰ مگاپاسكال باشد. نشريه همچنين مهار ديوارهاي نما با وال مش را الزامي ميداند و امكان حذف ميلگرد بستر را فراهم ميكند. اين تغييرات، اجراي والمش را در نماهاي خارجي ساختمانها استانداردسازي كرد و ابهامات مهندسان را كاهش داد.
دستورالعمل جامع سال ۱۴۰۳: رفع نواقص و ممنوعيت موقت
در سال ۱۴۰۲، به دليل نواقص آييننامهاي در نشريات قبلي (مانند عدم جزئيات كافي براي ديوارهاي همسايه و كنترل كيفيت مصالح)، ممنوعيت موقتي وال مش اعلام شد. اين تصميم چالشهايي براي پروژههاي در حال اجرا ايجاد كرد. اما در شهريور ۱۴۰۳، دستورالعمل جديد مركز تحقيقات راه، مسكن و شهرسازي منتشر گرديد كه ضوابط كاملتري ارائه داد. اين دستورالعمل شامل الزامات آزمايش مصالح (مانند تست مقاومت قليايي مش)، جزئيات اجراي يكطرفه يا فول مش در ديوارهاي پيراموني، و روابط محاسباتي دقيقتر است. با اين نشريه، وال مش مجدداً تأييد شد و سازمان نظام مهندسي ساختمان آن را بهعنوان روشي استاندارد پذيرفت.
مزاياي رعايت نشريات وال مش
رعايت دقيق اين نشريات مزاياي متعددي به همراه دارد:
- افزايش ايمني لرزهاي: وال مش با توزيع يكنواخت تنشها، از ريزش ديوارها جلوگيري ميكند.
- كاهش هزينه و زمان اجرا: حذف وال پست فلزي و اجراي سريعتر.
- انعطافپذيري طراحي: امكان مهار ديوارهاي بلند بدون محدوديت.
- مقاومت در برابر خوردگي: استفاده از الياف غيرفلزي.
- تطابق با مقررات ملي: تأييد توسط سازمان نظام مهندسي و مركز تحقيقات.
چالشها و راهحلهاي پيشنهادي در نشريات
با وجود پيشرفتها، چالشهايي مانند نياز به مصالح استاندارد، نظارت دقيق بر اجرا و محاسبات پيچيده وجود دارد. نشريات جديد با الزام آزمايشهاي دورهاي و ارائه ديتيلهاي دقيق، اين چالشها را كاهش دادهاند. براي مثال، در ديوارهاي همسايه، روش فول مش يا استفاده از نبشيهاي اضافي پيشنهاد شده است.
مقايسه نشريات وال مش با مقررات سنتي
در مقايسه با ضوابط وال پست فلزي (مانند مبحث هجدهم مقررات ملي)، نشريات وال مش رويكرد نويني ارائه ميدهند. وال پست سنتي سنگين، خوردگيپذير و زمانبر است، در حالي كه وال مش سبك، سريع و اقتصادي است. نشريه ۸۱۹ و ۷۱۴ اين تفاوتها را برجسته كرده و وال مش را بهعنوان گزينه برتر در مناطق زلزلهخيز معرفي ميكنند.
كاربرد نشريات در پروژههاي واقعي
اين نشريات در ساختمانهاي مسكوني، تجاري و صنعتي كاربرد دارند. براي مثال، در مقاومسازي ساختمانهاي قديمي يا سازههاي بتني و فولادي، رعايت ضوابط آنها ضروري است. مهندسان با استفاده از نرمافزارهاي مدلسازي، ميتوانند محاسبات را بر اساس فرمولهاي نشريه ۷۱۴ انجام دهند.
آينده نشريات وال مش
با پيشرفت فناوري مواد كامپوزيتي، انتظار ميرود نشريات آينده شامل مشهاي هوشمند و روابط پيشرفتهتر باشند. كاهش هزينه مصالح نيز استفاده گستردهتر را ممكن ميسازد.
نتيجهگيري
نشريات مرتبط با وال مش، از پيوست ششم استاندارد ۲۸۰۰ تا دستورالعمل ۱۴۰۳، چارچوبي جامع براي طراحي و اجراي اين سيستم نوين فراهم كردهاند. رعايت اين مقررات نهتنها ايمني ساختمانها را افزايش ميدهد، بلكه به اقتصاد پروژهها كمك ميكند. مهندسان عمران بايد با مطالعه دقيق اين نشريات، از مزاياي وال مش بهره ببرند و چالشهاي احتمالي را مديريت نمايند.
برچسب: ،